Năm thứ năm Dân Quốc, ngày mùng 3 tháng 11 năm 1913 Dương lịch.
Một đêm tuyết rơi nhiều, Lý Cẩn Ngôn đẩy cửa sổ ra liền nhìn thấy mặt đất bị băng tuyết che phủ.
“Không lạnh?”
Một bàn tay to lớn lướt qua bờ vai hắn, đóng cửa sổ lại. Hắn nghiêng đầu, đập vào mắt hắn là một phù hiệu màu vàng. Lâu Thiếu soái vừa mới thăng chức lên trung tướng, sao trên vai lại nhiều lên một ngôi.
“Không lạnh.” Lý Cẩn Ngôn lắc đầu, tự nhiên dựa vào phía sau: “Thiếu soái, để em dựa một lát.” Liêu Kỳ Đình phát điện báo, nói rằng Tống Vũ đã đồng ý với đề nghị lấy lại ruộng đất, nhưng lại uyển chuyển cự tuyệt liên hợp với sáu tỉnh Bắc Kỳ xây dựng nhà máy. Lý Cẩn Ngôn đã sớm đoán được kết quả như vậy, có điều, Liêu Kỳ Đình lại mang về một tin tức khác khiến hắn để tâm hơn. Trong điện báo, hắn nói rằng, tô giới công cộng Thượng Hải nửa tháng nay cũng không quá yên bình, người Nhật Bản thường hay gây rối, kế hoạch nguyên bản không thể thực thi được, chỉ có thể đợi cho đến khi tình hình rõ ràng hơn rồi mới đưa ra quyết định.
Lại là người Nhật Bản, Lý Cẩn Ngôn nghiến răng. Sau khi nhận được điện báo của Liêu Kỳ Đình, đã hai đêm liền hắn không ngủ ngon giấc, nhất định là hắn đây trời sinh xung khắc với lũ người Nhật Bản!
Lâu Tiêu lẳng lặng nhìn Lý Cẩn Ngôn một hồi, bất thình lình ôm hắn lên.
“Thiếu soái?”
“Em cần nghỉ ngơi.” Lâu Thiếu soái đi vài bước đến bên giường, đặt Lý Cẩn Ngôn xuống: “Đi ngủ.”
Lý Cẩn Ngôn muốn nói mới vừa thức dậy, không ngủ được nữa, một bàn tay lớn lại phủ lên trước mắt hắn: “Nhắm mắt.”
Được rồi, Lý tam thiếu bất đắc dĩ, không thể nói lý với lão hổ này, đành phải ngoan ngoãn nhắm mắt lại, nghĩ rằng chờ sau khi Lâu Thiếu soái rời đi liền ngồi dậy.
Không xuôi Nam nữa, hắn cũng nhàn rỗi hơn không ít.
Ngoài thành lại khởi công thêm hai khu công nghiệp nhỏ, một số ông chủ của nhà máy nhìn thấy chỗ tốt của việc mở nhà máy trong khu công nghiệp, vì thế tất cả đều muốn xây dựng nhà máy bên trong đó. Do nhân số đông nên khu vực vốn đã xác định căn bản là không đủ, Lý Cẩn Ngôn dứt khoát kêu Mạnh Đào ở Bản Khê quay về, tổng thể khu công nghiệp nặng ở An Sơn Bản Khê đã quy hoạch xong xuôi, chờ đến năm sau sẽ thi công. Mạnh Ba ở lại đó giám sát công trình thêm một bước hoàn thiện, Mạnh Đào đúng lúc có thể quay lại hỗ trợ.
Có kinh nghiệm trước đây, Mạnh Đào có thể tự mình phụ trách công trình lần này, mặt khác sắp xếp thêm cho hắn mấy trợ thủ, hẳn là không có vấn đề gì lớn.
Khu công nghiệp quy hoạch tốt, mấy tuyến đường chính yếu sẽ được mở rộng lần nữa, có lẽ có khả năng đề xuất Lâu Thiếu soái xây dựng thêm mấy con đường.
Trừ cái đó ra, điều Lý Cẩn Ngôn lo lắng chính là, quân đội mai sau nhất định sẽ phát triển theo phương hướng cơ giới hóa tập đoàn, nếu đường xá không thông thuận, giao thông bất tiện thì sẽ tương đối bất lợi cho cơ động hóa quân đội cùng với vận chuyển hậu cần.
Đánh bại người Nga tại Mãn Châu Lý, đoạt lại tuyến đường sắt Nam Mãn Châu từ tay người Nhật Bản, đều là dựa vào vận chuyển bằng đường sắt mới thuận lợi đến được. Nếu đường sắt không đủ quy mô để vận binh cấp tốc cùng với đảm bảo cho hậu cần thì làm thế nào để vận chuyển đại bác ra tiền tuyến chính là một vấn đề.
Sa hoàng nước Nga trong Thế chiến I chính là do giao thông trong nước lạc hậu, từ đó tính cơ động của quân đội giảm mạnh. Quân đội được mệnh danh là có thể tập hợp được năm, sáu trăm vạn lính, trên thực tế chỉ đưa ra tiền tuyến được hơn một trăm vạn người.
Những chiếc ô tô trong quân đội kia đơn thuần chỉ là để cho có mặt tiền mà thôi, hơn nữa chỉ có ba bộ radio lại đều là minh mã (trái với mật mã), quân Đức có thể dễ dàng chặn được điện báo của chúng, biết rõ kế hoạch tác chiến tiếp theo cùng với phương hướng di chuyển của quân đội chúng, từ đó đi trước một bước bố trí hoặc mai phục. Ỷ vào mấy thứ kia có thể đánh thắng được mới là lạ. Cho dù trong quân đội Sa hoàng không thiếu quan chỉ huy anh minh cơ trí, nhưng lại không thể nào trở mình được dưới tình huống như vậy.
Đương nhiên, quân đội Sa hoàng trong Thế chiến thứ nhất lại biểu hiện rất kém cỏi, chuyện này không thể không có công của Rasputin. Khi Sa hoàng ở tiền tuyến, ông ta thường xuyên nhận được những câu “thần dụ” kỳ quái từ hắn, từ đó làm rối loạn hết thảy kế hoạch tác chiến của quân đội. Về sau, Nicholas đệ nhị đã nói rằng: “Ta có cảm giác giống như mình đang mặc một cái quần vô hình vậy.”
Bởi vậy có thể thấy được, “cống hiến” của Rasputin ở Thế chiến thứ nhất là rất nhiều. Lâu Thiếu soái có nói qua, bọn họ sắp đặt một kẻ nằm vùng bên cạnh Sa Hoàng, nếu có thể sử dụng kẻ này một cách hợp lý, nói không chừng liền có thể đạt được kết quả không tưởng.
Nghĩ đến đây, Lý Cẩn Ngôn nhếch môi, nắm chặt lấy cổ tay Lâu Tiêu.
“Thiếu soái, em thực sự không buồn ngủ, nếu anh không vội ra ngoài thì chúng ta lại đây nói chuyện nào.”
Lâu Tiêu không trả lời, song lại dời bàn tay ra khỏi đôi mắt Lý Cẩn Ngôn, sau đó ngồi ở bên giường. Lý Cẩn Ngôn dứt khoát tự giác nằm lên đùi hắn. Chân dài như vậy, khó trách thân hình lại cao thế. Hắn tin tưởng bản thân hiện đang nỗ lực cao lên, nhưng đứng trước mặt Lâu Tiêu… Quả nhiên là không nên so chiều cao với đỉnh Everest mà.
“Nói gì?”
Ngón tay thon dài lướt qua những sợi tóc phía trước trán, Lý Cẩn Ngôn bắt lấy bàn tay ấy, xoa xoa vết chai trên bụng ngón tay hắn.
“Chuyện về radio.”
“Ừm.”
“Nghiên cứu của Trâu tiên sinh nhất định sẽ có tiến triển, em muốn tăng mạnh kinh phí đầu tư.”
“Ừ.”
“Kiều Nhạc Sơn nói cho em biết, nếu ý tưởng nuôi cấy phần lớn khuẩn Penicillin không thể thực hiện thì sẽ rất khó nâng cao sản lượng Penicillin, dù tự cung ứng cho quân đội của chúng ta thôi cũng là một vấn đề. Ngược lại, nghiên cứu về sulfonamide đã có thành tựu, thuốc mỡ thoa ngoài da đã tiến hành thực nghiệm lâm sàng giai đoạn đầu. Đinh Triệu…”
“Ừ?”
“Đinh Triệu đang nghiên cứu về lựu đạn cay.”
“Lựu đạn cay?”
“Thứ có thể khiến người ta không ngừng rơi lệ.” Lý Cẩn Ngôn phủ bàn tay mình lên lòng bàn tay Lâu Tiêu.
“Ừ.”
Lâu Tiêu không rút tay về, cũng không nói xen vào, chỉ nghiêm túc lắng nghe lời Lý Cẩn Ngôn nói.
“Thiếu soái,” Lý Cẩn Ngôn dừng một chút, lại nói tiếp: “Trên thực tế, em còn nghĩ qua việc để Đinh Triệu nghiên cứu ra khí độc chết người.”
“Ừ.”
“Anh không hỏi vì sao à?”
“Không.” Lâu Thiếu soái cúi đầu xuống nhìn Lý Cẩn Ngôn, con ngươi màu đen phản chiếu lại khuôn mặt hắn: “Tôi hy vọng em sẽ thành thật với tôi, nhưng không cần em phải nói ra hết mọi thứ.”
“…”
“Huống chi, em không nói, hắn cũng sẽ làm.”
“Tại sao?”
“Còn nhớ rõ hai bình thuốc hắn đưa cho em không?”
“À, nhớ.”
“Khi hắn còn ở Đức, hắn thiếu chút nữa vì cái đó mà bị đuổi học.”
“…”
Kế tiếp, Lý Cẩn Ngôn dành hết thời gian liệt kê ra tất cả những thứ mà hắn có thể nghĩ tới. Hắn không rõ tại sao mình lại có loại xúc động như vậy, nhưng sau khi nói xong thì quả thực cảm thấy thoải mái hơn rất nhiều. Mới đầu Lâu Thiếu soái chỉ lắng nghe, về sau có khi sẽ bác bỏ hoặc tán thành ý tưởng nào đó của hắn. Khi Lý Cẩn Ngôn đề cập đến hai đợt thực nghiệm máy bay ném bom thì Lâu Thiếu soái chỉ im lặng.
“Em và người ở xưởng máy bay đã bàn bạc qua, vẫn nên tập trung hết tinh lực vào việc nghiên cứu thiết bị kích hoạt. Mặt khác có thể thử bắt súng máy trên máy bay.”
Máy bay hiện nay do xưởng máy bay sản xuất chỉ có thể treo 3 đến 5 cân bom, uy lực cũng không lớn, hơn nữa cách thức mà phi công sử dụng lúc ném bom thật sự là… Động tác bay như vậy rất có thể sẽ gây nguy hiểm cho bản thân người lái.
Đối với Trung Hoa hiện tại mà nói, mỗi một phi công đều là trân bảo, Lý Cẩn Ngôn không muốn mạo hiểm như vậy.
“Súng máy?”
“Em cũng chỉ mới nghĩ thôi, về phần làm thế nào thì còn phải nhờ nhân viên kỹ thuật trong xưởng máy bay nghiên cứu.”
Trong Thế chiến thứ nhất, người Đức bắt phi công át chủ bài của Pháp là Roland Garros, nhờ máy bay của hắn gợi ý rồi nghiên cứu chế tạo ra thiết bị đồng bộ hóa, giúp máy bay của bọn họ cũng như của Anh, Pháp lúc chiến đấu, chiếm hết tiện nghi, ở thời kỳ nào đó làm bá chủ cả bầu trời.
Trong quân đội Đức sản xuất ra hàng loạt phi công át chủ bài với số lượng lớn, chiến tích này cũng cao hơn rất nhiều so với các nước Anh, Pháp, nổi danh nhất chính là Nam Tước Đỏ Richthofen, một mình ông ta bắn rơi 80 máy bay chiến đấu của phe Đồng minh. Chiến tích như vậy lúc bấy giờ gần như là không ai có thể vượt qua được.
Mấy gã trai bên phe Đồng minh rất sùng bái ông, bọn họ muốn trở thành phi công có thể lái máy bay chiến đấu với kẻ địch như Nam Tước Đỏ. Nhóm người của phe Hiệp ước cũng đồng dạng tôn sùng ông, bọn họ mộng tưởng chính mình cũng có thể trở thành phi công lái máy bay chiến đấu, cùng Nam Tước Đỏ tiêu diệt kẻ địch trên bầu trời.
Vị quý tộc người Đức này đương lúc tráng niên mất sớm, vô luận là đồng nghiệp hay là địch nhân đều kính nể ông. Ông là người anh hùng trên không mà không ai có thể so sánh được.
Khi lần đầu tiên Lý Cẩn Ngôn chứng kiến máy bay do người bên mình nghiên cứu phát triển bay lên trời xanh, hắn đã từng nghĩ qua, Trung Quốc liệu cũng có thể xuất hiện một con diều hâu trên không, chúa tể bầu trời giống như Richthofen hay không?
Chắc chắn sẽ có!
Người lính Trung Hoa sẽ làm thế giới này phải nhìn lại thực lực của bọn họ. Một màn Hội nghị hòa bình khó coi ở Paris tuyệt đối sẽ không tái diễn!
Ngày mùng 10 tháng 11, Quốc hội nước Cộng hòa Dân chủ Trung Hoa xem xét thông qua chương trình cải cách tài chính và thuế vụ cùng với giáo dục, sau khi Tổng thống kí tên liền bắt đầu triển khai ngay trong ngày hôm đó.
Dự thảo nghị quyết bao gồm mấy phương diện sau:
Chính thức lấy hình thức lập pháp để xác định các loại thuế trong nước, xóa bỏ hoàn toàn thuế quá cảnh; miễn giảm thuế thu nông nghiệp, khuyến khích phát triển công nghiệp, chính phủ đưa ra ưu đãi riêng cho dân tộc tư bản; lập ra kỷ luật xí nghiệp, quy định các hạng mục quyền lợi và nghĩa vụ của công nhân và chủ xí nghiệp, quy định tiền lương tiêu chuẩn cho công nhân, quy định thời gian làm việc của công nhân là không quá 50 tiếng đồng hồ mỗi tuần.
Bộ Giáo dục đề xuất muốn lập ra chương trình học vỡ lòng và tiểu học trên khắp cả nước, được bộ phận thông qua, dự thảo Ngân hàng Nhà nước phát hành tiền giấy thì tạm thời bị gác lại. Tạm gác lại còn có đề án thi công đường sắt trong phạm vi cả nước, không phải chính phủ không coi trọng đường sắt, mà là một khi đề cập đến phạm vi “cả nước”, căn bản không có khả năng thông qua ngay tức khắc được.
Ở trước nghị viên Quốc hội, Bộ trưởng bộ Giáo dục Đào Đức Hữu đưa ra lý lẽ cố gắng tranh đấu. Hắn cho rằng việc mở trường dạy vỡ lòng và trường tiểu học với phạm vi cả đất nước Trung Quốc là việc nhất định phải làm, cũng phải nhanh chóng thi hành.
“Giáo dục là gốc rễ của đất nước, nhân tài là trụ cột của một nước nhà hưng thịnh, nếu muốn chấn hưng dân tộc thì nhất định phải coi trọng giáo dục.”
Đồng thời, ông cũng để xuất khuôn mẫu trường học được xây dựng có thể tham khảo ở sáu tỉnh Bắc Kỳ.
“Không biết chư vị đã từng đến sáu tỉnh Bắc Kỳ, thành Quan Bắc hay chưa. Đào mỗ đề nghị chư vị tốt nhất là tự đến đó tham quan, rồi sẽ biết vì sao Đào mỗ lại nói như vậy.”
Cuối cùng, nghị sĩ của Hạ viện và Thượng viện vẫn giữ nguyên quyết định trước. Một số người trong bọn họ biết sáu tỉnh Bắc Kỳ hai năm gần đây phát triển một cách thần tốc, cũng biết chuyện sáu tỉnh mở trường học vỡ lòng và trường tiểu học. Trẻ em đến tuổi ở trong tỉnh đều muốn đi học, mặc dù không thể đi học mỗi ngày, nhưng nhất định phải cam đoan đến trường một tuần ba buổi để học đọc học viết. Không những miễn toàn bộ học phí, những học sinh xuất sắc còn được nhận học bổng.
Sáu tỉnh Bắc Kỳ có thể thi hành phương sách này là bởi vì họ có tiền. Trừ ngân sách chính phủ sáu tỉnh, thương nhân, thế gia vọng tộc, địa chủ, hương thân bên trong tỉnh đều sôi nổi, hào phóng giúp đỡ. Các khoản quyên tặng rất đa dạng, hoặc ít hoặc nhiều, nhưng không cần chính phủ phái người đến du thuyết mà đều xuất phát từ tinh thần tự nguyện.
Loại hình thức này quả thực rất tốt, nhưng cũng rất khó để noi theo.
Tài chính của Chính phủ Liên hiệp dù không khó khăn nhưng cũng chẳng dư dả gì. Tiền bồi thường chiến tranh Canh Tý mà Mỹ trả lại chủ yếu được dùng cho việc cử học sinh đi du học, Pháp lại mở trường đại học, các nước Anh, Đức tuy không có động tác gì nhưng lại làm việc không rõ ràng. Thuế thu hải quan sử dụng nhiều cho hành chính nhà nước cũng như các phương diện cải cách tài chính. Thật sự là không vắt ra được một đồng tiền dư nào để mở trường học trong phạm vi cả nước, huống chi là miễn tất cả các phí dụng liên quan.
Giáo dục quả thực rất quan trọng, nhưng ở giai đoạn hiện tại, điều mà phần lớn nhân viên chính phủ và nghị viên quốc hội quan tâm chủ yếu là làm sao để dân chúng trong nước ăn no. Nông nghiệp sáu tỉnh Bắc Kỳ hưng thịnh, công nghiệp phát triển mạnh, hiển nhiên có thừa năng lực để phát triển giáo dục và các công cuộc khác, nhưng những tỉnh còn lại lại không giống vậy.
Không thể đơn thuần nói tầm nhìn của những nhân viên chính phủ này thiển cận, càng không thể nói bọn họ ăn trên ngồi trốc. Có lẽ là vì bọn họ muốn vì nước vì dân, nên mới có thể nhanh chóng phủ quyết phần lớn đề án của Đào Hữu Đức.
Trải qua một hồi bàn bạc nghiêm túc, ý kiến của phần lớn nghị viên là, trường học chắc chắn phải xây, nhưng quý ở chất chứ không phải ở lượng. Song trước tiên phải thử nghiệm ở những tỉnh có kinh tế phát triển mạnh, ví dụ như sáu tỉnh Nam Kỳ, sau đó lại từng bước phát triển ra cả nước.
“Thế sự không thể giải quyết trong chốc lát được.” Nghị trưởng Hạ viện là bạn tốt nhiều năm của Đào Đức Hữu, nhưng ông lại bỏ phiếu chống cho đề án của Đào Hữu Đức: “Hy vọng Đức hiểu.”
Đến nước này, Đào Đức Hữu cũng chỉ có thể gật đầu.
Đối với dự thảo nghị quyết phát hành tiền giấy bị gác lại, Bạch Bảo Kỳ cũng không thấy bất ngờ. Trên thực tế, bản thân ông cũng không cho rằng bây giờ là thời cơ tốt để phát hành tiền giấy. Song vẫn muốn nói ra thử xem, chí ít cũng phải truyền thụ được khái niệm này cho mọi người, đợi đến lúc thời cơ chín muồi liền có thể nước chảy thành sông.
Lâu Tổng thống mỗi lần ký tên vào một phần văn kiện, Lâu Thiếu soái ở thành Quan Bắc cũng nhận được tin tức, Lý Cẩn Ngôn đang ở trong thư phòng sắp xếp lại tài liệu cũng có thể biết được đại khái.
Khi hắn thấy Bộ trưởng bộ Giáo dục Đào Đức Hữu phát biểu tại quốc hội thì không nhịn được lắc đầu, miễn phí toàn bộ? Thảo nào không được thông qua.
Mặc dù học phí của trường dạy vỡ lòng và trường tiểu học ở sáu tỉnh Bắc Kỳ đều được miễn phí toàn bộ, nhưng đó cũng chỉ là “học phí” mà thôi. Phí sách vở, phí học đường thì vẫn phải thu.
Ngoại trừ học phí, trường học còn cung cấp miễn phí cho học sinh hai bữa sáng trưa, đồng thời cung cấp bữa lỡ, hai khối bánh quy hoặc bánh mì, thêm một chén mì xào hoặc một ly sữa dê. Nói đến sữa dê, Lý Cẩn Ngôn cũng rất sầu não, không có bò sữa, chỉ có thể dùng sữa dê thế chỗ, cũng may hạnh nhân và lá trà đều có thể khử đi mùi hương nồng của sữa dê.
Lấy phí tổn của trường học để cung cấp những nguyên liệu nấu ăn này không thu lại được bao nhiêu, nhưng có thể quảng cáo cho nông trường và nhà máy đồ hộp. Không ít trẻ con khi về nhà đều sẽ kể về đồ ăn ở trường cho người nhà, những người trong nhà có ít tiền đều cố ý đến cửa hàng trong thành tìm mì xào, bánh quy, bánh mì theo lời của bé con.
Rất nhiều chủ nông trường và ông chủ nhà máy đồ hộp sau khi biết được đều hy vọng có thể xây dựng quan hệ hợp tác với trường học.
Phàm là chỗ ký kết thỏa thuận cung ứng dài hạn cho trường học, Lý Cẩn Ngôn đều sẽ đăng báo, cùng lúc đó ghi chép lại ở trong trường học. Như vậy có thể giúp những người này quảng cáo trá hình, mặt khác cũng đốc thúc bọn họ nhất định phải bảo đảm chất lượng của nguyên liệu nấu ăn. Hơn nữa thường xuyên tăng thêm hoặc giảm bớt một hai nhà cung ứng, làm thực đơn cho tụi nhỏ ở trường phong phú hơn một chút.
Về lâu dài, một số nhà máy cũng bắt đầu bắt chước cách làm của trường học. Ngược lại sinh ra không ít nhà máy thức ăn với tốc độ nhanh chóng, khiến chủng loại thực phẩm của thành Quan Bắc càng ngày càng phong phú.
Nhâm Ngọ Sơ hiện tại kiêm nhiệm Tổng giám đốc Ngân hàng Nhà nước và Cục trưởng cục Tài chính của sáu tỉnh Bắc Kỳ. Hắn kiến nghị đặc biệt xác định một khu vực để xây dựng cửa hàng cỡ lớn. Có thể do chính phủ bỏ vốn hoặc góp vốn từ nhân dân. Vô luận là tự kinh doanh, bán cho người ngoài hoặc cho thuê cửa tiệm thì đều là một cuộc làm ăn buôn bán rất không tệ.
Sau khi Lý Cẩn Ngôn biết được thì suýt nữa líu lưỡi, đây chẳng phải giống với trung tâm thương mại và siêu thị ở đời sau sao?
Quả nhiên, bất kể ở thời đại nào, tinh anh chính là tinh anh. Người đời sau so với bọn họ cùng lắm cũng chỉ là nhiều hơn họ vài thập niên tri thức lịch sử. Nếu thật sự cho rằng mai kia xuyên qua là có thể ngông cuồng ngạo mạn, không để những người “cổ hủ” vào mắt, e rằng sẽ bị những người “cổ hủ” này đào hố mời nhảy vào trong nháy mắt.
Gừng càng già càng cay, lời này tuyệt đối là chân lý.
